Ağız Çalkalama Suları (Gargaralar)

Günümüzde standart kişisel bakım ürünleri haline gelmiş olan ağız çalkalama suları, ya da gargaralar, özellikle okul çağındaki gençler ve çalışan genç yetişkinler tarafından sıklıkla tercih edilen ürünlerdir. Sağlık açısından bakıldığında, bunun son derece faydalı bir trend olduğu söylenebilir. Zira ağız çalkalama sularının büyük çoğunluğu diş çürüğü, diş plağı, diş eti rahatsızlıkları, diş aşınmaları ve ağız kokusu gibi sorunları önleyici etkisi bulunan, ağız sağlığını kontrol altına alan destekleyici ve tedavi edici aktif maddeler içermektedir.

Aşağıdaki maddeler ile, ağız çalkalama sularına genel bir bakış atmak mümkündür:

• İçeriğinde florür bulunan gargaralar, diş çürüklerine karşı özellikle etkilidir ve ortodontik tel takanlar için de ayrıca faydalıdır.
• Eğer diş hekiminiz size florür içeren bir ağız çalkalama suyu öneriyorsa, bunu florürlü diş macunu kullandıktan hemen sonra kullanmayın. Başka bir zaman kullanmanız, florürün diş çürüğünü engelleme potansiyelini en üst seviyeye çıkartacaktır.
• Bazı florürlü ağız çalkalama suları diş aşınmalarını kontrol altına almaya yardım edecek şekilde formüle edilmiştir.
• Diş eti hastalıklarını kontrol altına alan gargaralar da mevcuttur.
• Çoğu insan ağız çalkalama sularını ferah bir nefes sahibi olabilmek için kullanmaktadır.
• Alkolsüz ağız çalkalama suları da bulunmaktadır, ve alkol içerenler kadar etkili olabilmektedirler. Doktorunuzun aksi yönde bir önerisi yoksa, alkolsüz gargaralar ilk tercih olmalıdır.

Farklı amaçlara yönelik ağız gargaraları ise aşağıdaki başlıklar altında incelenebilir:

Diş Çürükleri İçin Florürlü Ağız Çalkalama Suları

Florürlü gargaralar uzun yıllardır diş çürüklerini kontrol altına almak için kullanılmaktadır. İlk başlarda, halk sağlık programlarında günlük, gün aşırı veya haftalık olmak üzere içeriğinde %0.05 veya 0.2 sodyum florür bulunan ürünler kullanılmaya başlanmıştır. Sıklıkla tatlı yiyecekler ve öğünler arasında içecekler tüketen gençler ve genç yetişkinler için bu tip destekleyici ürünlerin kullanımı ağız sağlığına mekanik bakım yanında destekleyici olmaktadır.

Bazı okul bazlı ağız çalkalama programları ise birtakım ülkelerde hala devam etmektedir. Dünyada en uzun süredir devam eden okul bazlı programlardan birisi florür kullanılmayan Co.Waterford’da süregelmektedir. 1960’ların sonlarında başlanılan bu programın, diş çürüklerinin kontrol altına alınmasında etkili olduğu görülmüştür.

Diş Erozyonu İçin Florürlü Ağız Çalkalama Suları

Bu tür ürünler pazarda henüz yeni yeni yer almaktadır. Daha sert bir mine oluşumu için uygun bir zemin hazırlamak adına, bu ağız çalkalama sularında, florür içeriğinin diş yüzeyinde daha çok kalmasına gayret edilmektedir.

Diş Plağı ve Diş Eti Hastalıkları İçin Ağız Çalkalama Suları

Bir grup insan için diş fırçalamak diş plağını ve diş eti hastalıklarını kontrol altına almaya yetmemektedir. Bu sorunu çözmek adına da özel ağız çalkalama suları formüle edilmiştir. En etkili gargaralar, klorheksidin ihtiva ederler. Bu tip ağız gargaraları akut diş eti problemleri olan insanlar için önerilmektedir. Uzun süreli kullanımlar(3 – 4 haftadan fazla) tavsiye edilmemektedir; çünkü ağız florasında ve tat alma duyusunda zarara neden olabilmektedir. Aynı zamanda dişlerde kahverengiye çalan lekeler oluşabilmektedir. Eğer böyle bir durum gerçekleşirse diş hekiminiz lekeyi fazla zorlanmadan yok edebilir. Ağız çalkalama sularının etki şekli ve etkinliği devamlı olarak değerlendirilmektedir. Bu tip gargaraların tamamında unutulmaması gereken, bu tarz ürünlerin tek başına ağız temizliği ve hijyen için ne kadar etkili olsalar da yeterli olmadıklarıdır. Mekanik bir temizliğin yerini tutmazlar.

Alkol İçeren Ağız Çalkalama Suları

Bazı ağız gargaraları önemli miktarda -%27’ye varan oranlarda– alkol içermektedir. Alkol, antibakteriyel bir etki yaratmakta; tat verici etkin maddeyi taşıyıcı görevi üstlenmekte ve çalkalama suyuna “vurucu” bir efekt katmaktadır. Bununla birlikte, alkol tüketimi ağız kanseri için bilinen bir risk faktörüdür. Ağız çalkalama sularında bulunan alkolün kansere sebep olabileceği düşüncesinden ötürü oluşan kaygılardan dolayı, son otuz yıldır tek tük araştırmalar yapılmaktadır. Yine de, İngiltere Kanser Araştırmaları Ajansı ve Amerikan Diş Hekimleri Birliği tarafından 2009 yılında yayımlanan bir araştırma yazısına göre, “Alkollü ağız çalkalama suları ve ağız kanseri ile ilgili bugüne kadar yayımlanmış araştırmalarda, bu ürünlerin kullanımı ile ağız kanseri oluşumu arasındaki bağlantıyı ne doğrulayan, ne de aksini iddia eden bir kanıt bulunamamıştır.”

Kimi popüler ve sık kullanılan ağız gargaralarının alkol içeren ve içermeyen versiyonları piyasada bulunmaktadır ve bazı araştırmalara göre alkol içermeyen gargaraların da en az alkol içeren versiyonları kadar etkili oldukları görülmüştür. Bu konuda önerim; diş hekiminiz özel bir sebeple belirli bir süre için alkollü ağız gargarası önermedikçe, alkolsüz gargaraları tercih etmeniz yönünde olacaktır.

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

• Dişler Ne Zaman Fırçalanmalıdır?
• Milattan Önce 7000 Yılından Günümüze Diş Fırçasının Tarihi ve Misvağın Yeri
• Sağlıklı Gülüş Diyeti
• Diş Hassasiyeti Neden Olur?