Ağız Kokusu (Halitozis)

Ağız Kokusu Nedir?

Ağız kokusu rahatsız edici kokuya sahip nefestir. Aynı zamanda Halitozis olarak da bilinir. Sebebine göre belli zamanlarda da olabilir, kalıcı da olabilir.

Ağızda, özellikle dilin arka tarafında milyonlarca bakteri yaşar. Çoğu kişideki ağız kokusunun sebebi bunlardır. Ağzın sıcak ve nemli ortamı bu bakterilerin büyümesi için ideal koşulları oluşturur. Ağız kokusu çoğu zaman ağızda buna yol açan bir sebepten kaynaklanır.

Bazı ağız kokuları normal sayılabilir ve bunlar için endişelenmeye gerek yoktur. Bunun bir örneği sabahları olan ağız kokusudur. Bu koku uyuduğunuz sırada ağzınızda meydana gelen değişikliklerden dolayı oluşur. Gün boyunca tükürük ağızdaki yemek artıklarını ve kokuları temizler. Fakat vücut akşamları daha az tükürük salgılar. Ağzınız kurur ve ölü hücreler dil ve yanak içlerine yapışır. Bakteriler bu hücreleri yiyecek için kullanırlar ve böylece kötü koku oluşur.

Ek olarak ağız kokusu aşağıdaki sebeplerden de oluşabilir:

• Kötü ağız hijyeni — Düzensiz ve kötü diş fırçalama ve diş ipi kullanılmaması ağız içinde yiyecek parçalarının çürümesine yol açar.
• Ağızdaki enfeksiyonlar — Periodontal (diş eti) hastalıklar vb.
• Solunum yolları enfeksiyonları — Boğaz, sinüs veya solunum yolu enfeksiyonları
• Dış etkenler — Sarımsak , soğan, kahve, sigara, tütün tüketimi
• Kuru ağız (Xerostomia) — Tükürük bezi problemlerinden, ilaçlardan veya “ağızdan nefes almak”tan kaynaklanır.
• Sistemik hastalıklar — Şeker hastalığı, karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları, akciğer hastalıkları, sinüzit ve diğerleri.
• Psikolojik hastalıklar — Bazı insanlar ağızlarının koktuklarına inanırlar fakat diğerleri bunu farketmez. Bu duruma ise “pseudohalitozis”(yalancı ağız kokusu) denir.

Ağız Kokusu Belirtileri

Ağız kokunuzu her zaman fark edemezsiniz. Bunun sebebi burundaki koku alma hücrelerinin, zamanla bu kokuya alışmalarıdır. Diğer insanlar bu kokuyu fark edebilir ve siz konuşurken geri çekilebilirler.

Ağız kokusunun diğer belirtileri kokunun sebebine bağlı olarak değişirler:

Kötü ağız hijyeni: — Dişler film veya plakla kaplıdır. Yiyecekler dişlerin veya şişmiş diş etlerinin arasına sıkışabilir.

• Ağız enfeksiyonları — Belirtiler enfeksiyon türüne bağlıdırlar:
• Kırmızı ve şişmiş diş etleri özellikle fırçalama sonrası çok kanarlar.
• Dişlerin arasındaki veya diş tabanındaki enfeksiyon
• Yerinden oynamış dişler veya protezlerin yerlerinde değişiklik
• Dil veya diş etlerindeki acı veren yaralar
• Solunum yolları hastalıkları — Şişmiş boğaz, boğazdaki şişmiş lemfatik nodlar, ateş, tıkalı burun, balgamlı öksürük
• Dış etkenler — Parmak ve dişlerdeki sigara izleri, dişlerdeki kahve izleri
• Kuru ağız — Belirtiler aşağıdaki gibidir:
• Kuru yiyecekleri yutmada sorun
• Ağız kuruluğu nedeniyle uzun süre konuşamama
• Ağızda yanma
• Fazla sayıda çürük
• Kuru gözler (Sjögren sendromunda)
• Sistemik (bütün vücut) hastalıkları — Şeker hastalığı belirtileri, akciğer hastalıkları, karaciğer ve ve böbrek hastalıkları

Teşhis

Bir diş hekimi veya doktor muayene sırasında ağız kokunuz olup olmadığını fark edebilir. Bazen, hastanın nefesinin kokusu problemin sebebini belli edebilir. Örneğin “meyveli” ağız kokusu şeker hastalığı göstergesi olabilir. İdrar benzeri bir koku ise böbrek yetmezliği belirtisi olabilir.

Diş hekiminiz kullanmış olduğunuz ilaçlara ve geçmişinize bakarak kuru ağız ve koku yapabilecek sebepleri inceler. Diş hekiminiz ayrıca kişisel alışkanlıklarınız (sigara, tütün) ve beslenmenizle ilgili sorular da soracaktır.

Diş hekiminiz diş, diş etleri ve salgı bezlerinizi kontrol eder. Kafa ve boynunuzu yoklayarak, ağız ve burundan çıkan nefesi değerlendirir.

Eğer sebeplerden biri bütün vücuda yayılmış bir hastalıksa aile doktorunuza danışır. Diş eti hastalığı bulunduğu durumda ise diş hekiminiz bir Periodontolog’a ( diş eti hastalığı uzmanı) görünmenizi tavsiye eder.

Eğer doktorunuz solunum yolu enfeksiyonu, şeker hastalığı, böbrek hastalığı veya sjörgen sendromundan şüpheleniyorsa daha detaylı testler gerekebilir. Gereken testler şüphelenilen hastalığa göre değişir. Kan ve idrar testi, göğüs ve sinüs röntgeni ve diğer bazı testlerin yapılması gerekebilir.

Beklenen Süre

Ağız kokusunun ne kadar süreceği bu duruma yol açan sebebe bağlıdır. Örneğin ağız kokusunun sebebi kötü ağız hijyeni ise düzgün diş bakımıyla nefesiniz hemen düzelmeye başlar. Normal diş fırçalama ve diş ipi kullanımıyla birkaç gün içinde sonuçlar çok daha iyi olacaktır. Periodontal hastalıklar ve diş apsesi de diş tedavisine çok iyi tepki verirler. Eğer kötü koku sinüslerden kaynaklanıyorsa koku sorunu yeniden ortaya çıkabilir.

Sistemik hastalıklardan kaynaklanan ağız kokusu daha uzun süreli bir sorun olabilir. Genelde diş tedavisiyle kontrol altına alınabilir.

Ağız Kokusu Nasıl Önlenir?

Diş problemlerinden kaynaklanan ağız kokusu evde bakım ve profesyonel bakımla kolayca engellenebilir:

• Yemeklerden en az 30 dakika sonra dişleri, dili ve diş etlerini fırçalamak
• Günlük diş ipi kullanımı
• Ağız gargarası kullanımı
• Diş temizleme ve bakım için yılda en az iki defa diş hekimini ziyaret

Ağız kokusuyla aynı zamanda her gün yeterli miktarda su tüketerek de mücadele edebilirsiniz. Arada ağzınızı bir yudum suyla çalkalamak da yiyecek parçalarını yerinden eder. Başka ürünler de nefesinizi ferah tutmanıza ve plak oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir. Bunlar:

• Şekersiz Sakız
• Şekersiz nane
• Çiğ havuç
• Kereviz

Ağız Kokusu Tedavisi

Ağız kokusunun tedavisi sebebine bağlıdır.

Ne zaman bir profesyonele başvurmalı?

Eğer ağız kokusunun yanında yerinden oynamış dişiniz veya ağrı yapan şişmiş diş etleriniz varsa diş hekimine başvurmalısınız. Ağız kokusuyla birlikte aşağıdaki belirtiler de mevcutsa diş hekimine gitmeniz tavsiye edilir:

• Ateş
• Şişmiş boğaz
• Postnazal akıntı
• Solgun nazal akıntı
• Balgamlı öksürük

Eğer bu belirtilerden hiçbiri yoksa ve dişlerinize dikkat etmenize rağmen ağız kokusu devam ediyorsa diş hekimine başvurun. Bazen ağız kokusu hemen ilgilenilmesi gereken bir tıbbi durumun işareti olabilir. Eğer şeker hastalığı, reflü hastalığı (GERD) veya kronik solunum yolu hastalığınız varsa başka bir uzmandan yardım almak gerekebilir.

Öngörü

Ağız kokusu sebepleri tanımlandığında, doktorunuzun tavsiyelerine uyarak ferah bir nefese sahip olabilirsiniz.

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

• 9 Adımda Ağız Kokusunu ve Diş Çürüklerini Engelleyin
• Sigara: Sağlıklı Bir Ağız İçin Ciddi Bir Tehlike
• Ramazanda Diş Çürükleri ve Ağız Kokusuna Dikkat
• Efektif Ağız Bakımı
• Ağız Sağlığı İçin Tercih Etmeniz Gereken 5 Besin
• Ağız Sağlığınızın Genel Sağlığınızla İlişkisi
• Ağız Kanseri Belirtileri, Tedavi Yöntemleri ve Gerçekleri
• Ağız ve Diş Sağlığı Sorunları