Diş röntgeni, dental radyografi ve X-ray olarak da adlandırılabilir. Diş hekimlerinin sık kullandığı bir uygulama olarak öne çıkan diş röntgeni, çürük ya da diğer ağız ve diş sağlığı problemlerini yakalamak amacı ile çekilir.
Diş röntgeni, genel kontrol esnasında alınabilir ya da alınmayabilir. Geçmişte, çoğu diş hekimi kontrol esnasında röntgen alırken, günümüzde bunun her kontrolde gerekli olmadığı düşünülmektedir. Diş röntgenleri güvenli olmalarına rağmen, gereksiz röntgen ışını alımının da pek tabii sınırlandırılması gerekmektedir, çünkü radyasyonun etkileri kümülatiftir ve insanlar çeşitli diğer kaynaklardan da radyasyon almaktadırlar. Bazı kişilerde iki yılda bir diş röntgeni gerekli olurken bazılarında ise birkaç ayda bir gerekebilir. Diş hekiminiz, klinik muayenenizin sonuçlarını, dental geçmişinizi ve yeni çürük oluşma riskinizi göz önünde bulundurmalıdır. Bir diş hekimine ilk defa gidiyorsanız, önceki diş hekiminizden eski röntgenlerinizin bir kopyasını gereksiz röntgen alımını önlemek için isteyebilirsiniz.
Diş Röntgeni Nedir?
Röntgen, dalgalar halinde yayılan bir enerji biçimidir. Röntgen, katı objelerin içine girerek emilebilir ya da objenin içinden geçip gidebilir. Daha yoğun objelerce emilme ve az yoğun olanlardan geçip gitme eğilimi içindedir.
Diş ve kemik çok yoğundur, bu yüzden röntgeni emerler. Röntgen diş eti ve yanaklardan kolaylıkla geçip gidebilir. Bu yüzden yanaklar ve diş etleri ayrıntısız bir şekilde koyu gözükürken, dişler daha açık görünmektedirler. Kuron ya da dolgu gibi restorasyonlar kemikten daha yoğundurlar ve beyaz parlak bölgeler olarak görüntü verirler. Diş çürükleri, röntgen üzerinde koyu görüntü verirler.
Diş Röntgeni Nasıl Kullanılır?
Röntgen görüntüleri, bir diş hekiminin ağzınızı ve dişlerinizi etkili bir şekilde koruyabilmesi için en değerli araçlar içindedir.
Röntgen, yetişkinler için;
-Dişlerin ara yüzeylerindeki küçük çürükler gibi görsel muayene ile fark edilmeyen bölgeleri gösterir.
-Dolgu altındaki çürükleri gösterir.
-Dolgulardaki çatlak veya diğer hasarları gösterir.
-Muhtemel bir periodontal (diş eti hastalığının) belirtisi olan kemik kaybından diş hekiminin haberi olmasını sağlar.
-Dişin kanalı içindeki bir enfeksiyon ya da sinirinin ölmesi gibi problemleri gösterir.
-Diş hekiminize diş implantlarının planlanıp, prepare edilip yerleştirilmesi, ortodontik tedaviler, protezler veya diğer diş tedavisi konularında yardımcı olur.
-Kist, kanser veya metabolik ve sistemik rahatsızlıklarla ilgili anormallikleri ortaya çıkarır.
Çocuklar için ise radyografiler çürük tespiti ve diş büyüme ve gelişimini görüntülemek için kullanılırlar. Diş hekimleri periyodik röntgenleri ;
-Dişler için ağızdaki boşluğun yetip yetmeyeceğini,
-Sürekli dişlerin uygun şekilde gelişip gelişmediğini,
-Ekstra (sürnümerer) ya da gömük (diş etinden dışarı çıkamamış) diş mevcudiyeti görmek için kullanırlar.
Genellikle, küçük gelişimsel problemler erken teşhis edilerek büyük problemleri önlenmiş olurlar.
Diş Röntgeni Ne Sıklıkla Çekilmelidir?
Çoğu kişinin ağız sağlığını denetlemek için periyodik röntgenler gerekmektedir. Bunun hangi sıklıkla yapılacağı, sizin medikal ve dental geçmişiniz ile mevcut ağız ve diş durumunuza bağlıdır. Bazı kişiler altı ayda bir röntgen alımına ihtiyaç duyarlar. Diş hekimine sıklıkla giden ve ağız hijyeni çok iyi olan bireylerden üç yılda bir röntgen alınabilir.
Siz ve ailenizden hangi sıklıkla ya da ne gibi durumlar için diş röntgeni alınması gerektiğini aşağıdaki tablodan öğrenebilirsiniz.
-Çocuklar ve ergenlik döneminde yüksek çürük riskine sahip olan bireylerden yaşlarına bağlı olarak her yıl ya da her altı ayda bir röntgen alınmalıdır. Röntgen ayrıca diş gelişimini görüntülemeye de yardımcı olur.
-Dolgu ya da kuron gibi büyük restorasyonlara sahip yetişkinler için, röntgenler diş hekimine yeni çürüklerin ya da mevcut dolgu ve kuronların altındaki çürüklerin tespitinde yardımcı olurlar.
-Periodontal (diş eti) hastalığı olan bireyler için, röntgenler, belirgin ya da devam eden kemik kaybını belgelerler. Bu olmuş ise periodontal cerrahi gerekebilir.
Röntgen Güvenliği
Röntgenin yararları iyi bilinmektedir: Diş hekimlerine çürükler, periodontal hastalıklar ve enfeksiyonlar gibi yaygın hastalıkların teşhisinde yardımcı olurlar. Bu mümkün olmasaydı diş ve diş eti altında olanlar kontrolsüz olacaktı ve hastalar daha fazla rahatsızlık ve ağrı hissedecek, daha fazla diş kaybedilecek, tedaviler zamanında başlamayacaktı.
Muayenehanelerde kullanılan röntgenler çok az radyasyon içermektedir. Buna karşın zamanla biriken birçok küçük dozdan dolayı hücreler zarar görebilirler. Bu yüzden uzmanlar röntgenin dikkatle ve gerektiği zaman kullanılmasını tavsiye ederler.
Diş röntgeni güvenliğine dair detaylara kısaca değinelim…
-Hastaları radyasyondan korumanın en iyi yolu, araçtan yayılan radyasyon miktarını azaltarak röntgen dalgasının yayılmasını sınırlandırmaktır. Röntgen cihazı oldukça büyük gözükmesine karşın, x ışını küçük bir noktadan çıkar ve ve bu ışınların 3 inç’ten daha fazla yayılmasını engeller. Röntgen makineleri korunaklıdır ve ışınların çapı haricinde çok az radyasyon yayarlar.
-Diş hekimliğinde kullanılan röntgenlerin hızı artırılmıştır, bu şekilde daha az ışına maruz kalarak aynı sonuçlar elde edilmektedir.
-Dijital röntgen kullanımı ile radyasyon yaklaşık %80 kadar azaltılmıştır.
-Eskiden hastalar filmleri ağızlarının içinde elleri ile tutarlardı; artık film tutucular filmi yerinde tutuyor.
-Sağlık birimleri röntgen makinelerini uygunluk ve güvenlik açısından düzenli olarak kontrol etmektedir.
-Panoramik Röntgen almadan önce, boyundan bele kadar vücudu kaplayan, bazen de boyun için ayrı parçası olan kurşun önlük takmalıydınız. Bugün modern diş röntgen makinelerinden yayılan ışın ise yok denecek kadar azdır.
-Diş hekimleri sadece doğru bir teşhis için almalarına gerek duyduklarında radyografi alırlar.
Günümüzde diş röntgeninin şüpheli bir durumun teşhisi için gerekli olduğu söylenmektedir. Hasta olarak röntgen güvenliğinizi, sizin ve çocuklarınızın hangi sıklıkla ve neden röntgene ihtiyaç duyduğunu diş hekiminizle konuşarak artırabilirsiniz.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
- Diş Fırçanızı Temiz Tutmanın 5 Yolu
- Ağız Sağlığı: Elektrikli Diş Fırçaları Gerçekten Daha Mı İyi
- Dişinizi Fırçalamak İçin Kötü Bir Zaman Gerçekten De Var Mı?
- Diş Fırçası Hakkında Bilmeniz Gerekenler
- Yaşlandıkça Edinmeniz Gereken 8 Ağız Sağlığı Alışkanlığı
- Çayın Sebep Olduğu Diş Lekelenmesini Süt ile Azaltın
- Ağız ve Diş Sağlığı
