Spor Yapmak Dişleriniz İçin Zararlı Mı

31 Eki 2014

Düzenli spor yapmak vücudunuzun neredeyse tamamı için yararlıdır. Ancak bu durum dişler için biraz farklı. Sporcular üzerinde yapılan yeni bir çalışma sürpriz sonuçlar ortaya koydu. “The Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports” dergisinde yayımlanan çalışma, yoğun spor yapmanın diş sağlığını olumsuz yönde etkilediğini ve bazı rahatsızlıklara neden olduğunu ortaya çıkardı. Bu araştırma, geçmişte yoğun biçimde spor yapan kişilerin -başta çürük olmak üzere- ağız sağlığını ilgilendiren problemlere daha açık olduğuna dair sonuçlar verdi. Geçtiğimiz yıl “The British Journal of Sports Medicine” dergisinde yayımlanan bir yazıda, 2012 Yaz Olimpiyatları’nda Britanya adına mücadele eden 278 sporcunun büyük bir çoğunluğuna “zayıf diş sağlığı” tanısı konulduğunu yazıyordu. Diş çürüğü, diş eti rahatsızlıkları ve diş minesinde erime bu “zayıf diş sağlığı” tanıları arasındaydı. Avrupa’dan ve Amerika Birleşik Devletleri’nden gelen sporcularda da durum pek farklı değildi. Üstelik üçüncü dünya ülkelerinden gelen sporcuların ciddi bir kısmı son bir yılda diş hekimine uğramamıştı bile.

Araştırma, sporcuların neden diş sağlığı konusunda riskli olduğunu incelemiyor. Ancak şekerli sporcu içecekleri ve enerji verici gıdalar bunun başlıca nedeni olabilir. Benzer çalışmalarda da diş çürümesi ile sporcu içecekleri arasında belirgin bir bağlantı kurulmuş değil.

Araştırmaya Göre Spor Dişlere Zararlı

Sporcuların ağzında neler olup bittiğini anlamak için Almanya Heidelberg Üniversitesi Hastanesi ve bazı kuruluşlar, 35 triatlet ile aynı cinsiyetlerden, sporcu olmayan, 35 yaşındaki 35 yetişkini bir araya getirdi.

Katılımcıların tamamı hastanenin diş laboratuvarında tam diş muayenesine girdi. Bu aşamada kişilerden tükürük örnekleri de alındı. Katılımcılar ayrıca kendileri için hazırlanan beslenme alışkanlıklarını, tükettikleri rutin içecek türlerini ve diş bakım alışkanlıklarını da içeren bir anketi doldurdu. Seçilen 15 sporcu, zorlaştırılmış 35 dakikalık açık hava koşusuna katıldıktan sonra tükürük örnekleri birkaç defa daha alındı.

Bu aşamalardan sonra grupların diş ve tükürük örneklerini karşılaştıran araştırmacılar, belirgin farklılıklarla karşılaştı. Kontrol grubuna nazaran sporcuların belirgin bir şekilde diş minesinde erimeyle karşı karşıya olduğu ortaya çıktı. Ayrıca sporcuların, yaptıkları spor süresine bağlı olarak daha fazla çürük tehdidi taşıdıkları da anlaşıldı. Bir başka deyişle, bir sporcunun spor yaparak geçirdiği süre ne kadar fazla ise dişinde çürük olma ihtimali de o kadar fazla oluyordu. Ancak araştırmacılar sporcu içeceklerinin ve sporcuların beslenme alışkanlıklarının diş sağlığı ile ne tür bir bağlantısı olduğuna dair herhangi bir bulguya ulaşamadı. Ayrıca dinlenme halindeki sporcular ile sıradan yetişkinlerden alınan tükürük örnekleri arasında kimyasal bir farklılık da bulunamadı.

Ancak sporcuların egzersiz yaptıktan sonra alınan tükürük örneklerinde durum farklıydı. Sporculara yaptırılan koşu egzersizinden sonra üretilen tükürük miktarının giderek azaldığı ve bu nedenle de sporcuların ağzında kuruluk meydana geldiği ortaya çıktı. Üstelik tüketilen su ve sporcu içeceğinin bu konuda herhangi bir çözüm sunmadığı da anlaşıldı. Tükürüğün kimyasal yapısı ise farklılaşarak normalde bulunması gerekenden daha fazla alkalinin, sporcu egzersiz yaptıkça arttığı görüldü. Dişlerde tartar plakalarının ve diğer farklı problemlerin oluşmasına neden olan alkalin tükürükte fazla miktarda bulunuyor.

Tükürük Dişleri Koruyor!

Çalışmayı yürüten Heidelberg Üniversitesi egzersiz yapan sporcuların tükürüklerinde yaşanan değişimin sürpriz olduğunu belirtiyor. Diş çürüklerinde sporcu içeceklerinin ve beslenme alışkanlıklarının etkili olacağını beklenir ancak bu yönde doğrudan bir bağlantı bulunmadığı görülüyor. Sporcuların tükürük örnekleri egzersiz yaptıktan sonra egzersiz yapmayan grubunkinden farklılaşıyor; tükürük dişler için koruyucu bir işleve sahip olduğundan, kimyasal içeriğinin ve miktarının değişmesi sorunlara neden oluyordu.

Uzun Süreli Egzersiz Dişler İçin Riskli

Buna rağmen çalışmanın küçük bir grupla yapıldığını, kısa bir dönemi kapsadığını ve diş sağlığı konusundaki riskleri göstermeye yönelik kesin bir sonuç içermediğini bilmek lazım. Çalışma yapılan gruba dayanarak söylenebilecek tek şey; uzun süreli egzersiz yapmanın diş sağlığı için bir risk olduğu. Ayrıca yapılan egzersiz yoğunluğunun dişleri farklı biçimlerde etkilemesi de kesin değil.

Spor yaparken diş sağlığına dikkat etmek isteyenlerin alabileceği bazı önlemlerin başında spor yaparken su içmek bunların başında gelir, ancak susuzluk ile diş sağlığı arasında kesin bir bağın bilimsel olarak yoktur.

Bu noktada buna benzer çalışmaların sayısının artmasıyla birlikte yoğun egzersiz yapan sporculara benim önerim şu olacaktır: spor esnasında dişleri daha fazladan korumak için bir yöntem bulunamasa da spor yaparken bol su içmek, ksilitollu sakız çiğnemek, enerji içeceklerinden uzak durmak ya da içmek gerektiğinde pipet kullanmak veya arkasından suyla ağzını çalkalamak, rutin diş hekimi kontrollerini aksatmamak, diş minelerini güçlendirmek için fluor uygulanması, doğru fırçalama tekniklerinin öğretilmesi, yumuşak bir diş fırçası tavsiye edilmesi, diş gıcırdatma için koruyucu bir plak kullanılması, mevcut diş çürüğü ve diş eti hastalıklarının tedavi edilmesi olacaktır.

Yazar

Diş hekimi Onur Öztürk

Diş Hekimi - Plusdent

Benzer yazılar

Yorumlar ( 2 )

  • Suzan ŞENSOY

    Onur bey bizleri diş sağlığı hakkında aydınlatıyorsunuz aklımıza bile gelmeyen “bilmedigimiz icin) konularda bizii bilgilendiriyosunuz tesekkurler
    Size danışmak istediğim bişey var
    Cilt gençleştirme için kullanılan Ses dalgalarıyla cilt altındaki collagenleruyarıcı mekanizmaların dişlere zararı varmıdır

    • ezgialtinel

      Suzan hanım merhabalar, öncelikle çok teşekkür ederim, doğru bilgileri paylaşmaya gayret ediyorum.
      Hayır böyle bir bilgi yok, direkt olarak cilt işlemleri için uygulanan prosedürler dişlerde problemlere yol açmaz.

Yorum Yaz

Devamını oku:
Dişlerinizi Çok Mu Sert Fırçalıyorsunuz?

Florun Yetişkinler İçin Faydaları

Kapat
Bu sitede verilen bilgiler tanısal,teşhis veya tıbbi öneri amaçlı olmayıp, bilgilendirme amaçlıdır, sonuçları için hiç bir sorumluluk kabul edilemez. Tedavi edilmesi gereken bir hastalığınız var ise veya olduğunu düşünüyorsanız, konusunda uzman bir hekime başvurunuz. www.onurozturk.com 'da verilen bilgiler hekim muayenesi yerine geçmez. Diş hekimi Onur Öztürk’ e ait olan www.onurozturk.com internet sitesinin tüm hakları saklıdır. Sahibinin izni olmadan siteden hiçbir kopya yapılamaz. Kopyaların kullanımından dolayı sorumlu tutulamaz.