Dişler için tatlı yemek veya içmek çifte sorundur. Şekerli maddeler dişlere zarar vererek hassasiyete yatkın hale getirebilir.
Sık sık şeker yerseniz ve tutarlı ağız hijyeni uygulamazsanız, dişlerinizde ve diş etlerinizde ek hasar meydana gelebilir. Bunların tümü, şekere aşırı duyarlı olan dişlerin yanı sıra ısı veya soğuk gibi diğer hislere de katkıda bulunabilir.
Kaçınılması gerekenler
Tatlı yemek ve içmek, hasar görmüş veya çok hassas dişlerde rahatsızlığa neden olabilir.
En kötü suçlulardan bazıları şunlardır:
- Sert şekerler ve bazı şuruplar (Özellikle öksürük şurupları). Emilen şekerler ağızda uzun süre kalarak dişler için asit banyosu oluşturur.
- Sakızlı veya yapışkan tatlılar. Sakızlı şekerler, krema, kuru meyve ve bal dişlere yapışarak bakterilerin büyümesi için bolca zaman sağlar.
- Portakal suyu. En kötü suçlu gibi görünmeyebilir, ancak portakal suyunun şekeri ve doğal sitrik asit içeriği yüksektir ve bu da dişleri daha da aşındırabilir.
- Asitli, alkolsüz içecekler. Kolalar ve diğer gazlı içecekler sadece şekerle dolu değildir, aynı zamanda asitlidirler.
Nedenleri
Dişlerin zarar görmesi şekere karşı duyarlılığın artmasına neden olabilir. Bunun birkaç nedeni vardır:
Mine (dentin) kaybı
Şekerli yiyecekler ve içecekler mayalanabilir karbonhidratlar içerir. Mayalanabilir karbonhidratlar ağızda yaşayan zararlı bakterilerle karıştığında asit üretilir. Asit durulanmadığı veya fırçalanmadığı sürece diş minesinden mineralleri uzaklaştırarak erozyona neden olur.
Diş minesi kaybı, dişleri daha savunmasız ve uyaranlara karşı daha duyarlı hale getirir.
Tükürük, mineralleri diş minesine geri kazandırmaya yardımcı olan mineraller içerir. Ancak çikolatalı şeker gibi tatlıları sürekli atıştırırsanız tükürüğünüzün diş minesinin ihtiyaç duyduğu mineralleri yenileme şansı azalır.
Diş çürüğü
Ağzınızdaki şekerle beslenen bakteriler, dişlerde ve diş etlerinin altında oluşan plak adı verilen yapışkan bir filme neden olur.
Plaktaki asit içeriği diş minesinin demineralizasyonuna neden olur. Mine aşındığında, bakteri ve asit dişlere girerek içerideki yumuşak dentine ulaşır.
Bakteriler ve toksinleri çürüklere yol açar. Çürükler diş minesindeki boşluklar olarak başlar. Doldurulmazlarsa, daha genişler ve derinleşirler. Şekerli yiyecekler, sıvılar, asit ve bakterilerin tümü bir boşluğa girerek ani ağrıya neden olabilir.
Diş eti iltihabı
Plak oluşumu ayrıca diş eti hastalığına da yol açabilir. Plak dişler üzerinde sertleştiğinde tartar olur. Diş taşı ve plak diş etlerini tahriş ederek şunlara neden olabilir:
- İltihap
- Enfeksiyon
- Şişme
- Kanama
İltihaplı, ağrılı diş eti dokusu, sinir uçları içeren diş köklerinin açığa çıkması nedeniyle diş hassasiyetinden artık diş ağrısına geçmiş olur.
Diş etlerinin çekilmesi
Diş etleriniz kemiği örtecek ve her dişin kökünü koruyacak şekilde tasarlanmıştır. Yaşlandıkça diş etleriniz çekilmeye başlayabilir ve dişlerin kökleri açığa çıkabilir.
Sigara içmek ve agresif diş fırçalamak diş etlerinin çekilmesini şiddetlendirebilir.
Kötü ağız sağlığı ve diş eti hastalığı da önemli bir rol oynar.
Diş beyazlatma tedavileri
Diş beyazlatıcılar, lekeleri açmak için hidrojen peroksit gibi bir madde kullanır.
Bunu etkili bir şekilde yapmak için peroksidin dişe nüfuz etmesi ve içerideki dentine ulaşması gerekir. Bu, dişlerde geçici olarak hassasiyete neden olabilir. Diş beyazlatma yapılırken en önemli konu diş hekiminizin kontrolü altında uygulanmalıdır, ofis tipi diş beyazlatma da olsa, ev tipi diş beyazlatma da olsa. Geçici olarak diş hassasiyeti oluşur ve sonra geçer ama özellikle doktor kontrolü olmadan uygulanan, internette de bolca reklamı bulunan güvensiz beyazlatıcı ürünler ya da diş parlatıcı tozlardır. Bu tip ürünlerden kesinlikle uzak durmanızı öneriyoruz.
Nasıl hissettirir?
Hassas veya hasarlı dişleriniz varsa, tatlı yemek ağzınızda ve yüzünüzde çeşitli hislerin oluşmasına neden olabilir. Bu hisler:
- Karıncalanma
- Ağrıyan
- Keskin, bıçak saplanır gibi bir his, yoğun ağrı
- Sinüslerinizde, gözlerinizde veya yüzünüzün yanında ağrı
Tedaviler
Hassas dişleriniz veya minör diş minesi kaybınız varsa, bu sorunları gidermek için tasarlanmış bir diş macunu kullanmak yardımcı olabilir. Diş macunlarının içindeki florür vb maddeler diş minesinin (belli bir miktara kadar kendisini tekrar tamir etmesini sağlar.
Hassasiyet giderici diş macunları, dişlerdeki dentin tübüllerini sıvama prensibi üzerine çalışır. Bunlar, minenin altından dişin dentin tabakasına uzanan mikroskobik geçiş kanalcıklarıdır.
Ciddi derecede aşınmış diş minesine dolgu gerekebilir. Dişleriniz ciddi madde kaybederse, diş renginde bir kompozit dolgu malzemesi ile doldurulur.
Çürükleriniz varsa, onları doldurmak hassasiyeti ortadan kaldırmak için en önemli adımdır. Çürükler bazen normalden daha fazla ilerlemişse bu durumda kanal tedavisi de gerekebilir.
Diş beyazlatma sonrası hassasiyet genellikle geçicidir. Birkaç gün tatlıların yanı sıra sıcak ve soğuk içeceklerden kaçınmak, tek gereken şey olabilir.
Hassas dişler için tasarlanmış bir diş macununu da durum düzelene kadar kullanabilirsiniz.
Diş Hassasiyetinden Kurtulmak İçin
Bu ipuçları, şeker yerken dişlerinizi sağlıklı tutmanıza ve ağrıdan kurtulmanıza yardımcı olacaktır:
- Çürükleri önlemeye yardımcı olması için şeker tüketimini kontrol edin.
- Florürlü diş macunu ile günde en az iki kez yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanın.
- Mümkün olduğunca ara yüz temizliğini atlamayın (diş ipi veya ara yüz fırçası ile)
- Alkol bazlı gargaralardan kaçınmaya çalışın.
- Tatlı yiyecekler veya patates cipsi gibi karbonhidrat oranı yüksek yiyecekler yiyorsanız, her yemekten sonra fırçalamayın, en az 1 saat bekleyip sonra diş fırçalayın ki bu yiyeceklerden sonra oluşan asitler nötrlenmiş olsun ve asit tabakası ile dişlerinizi ovalamış olmayın.
Yemeklerden bir süre sonra fırçalayamıyorsanız şekersiz veya xylitol’lu sakız bir seçenek olabilir. Şekersiz sakız veya su ile ağzı çalkalamak da ağızdaki asiditeyi nötrlemek için de iyi bir alternatiftir.
Mümkünse, temizlik için yılda iki kez bir diş hekimine gidin. Diş hekiminiz, henüz farkında olmadığınız küçük çürükleriniz olup olmadığını da belirleyebilir.
Ne zaman diş hekimine gitmeliyiz?
Aşağıdaki durumlarda diş hekiminize başvurun:
- Hassasiyet giderici bir diş macunu kullandıktan bir hafta sonra geçmeyen diş ağrınız varsa,
Tedavi gerektiren bir enfeksiyonunuz veya çürükleriniz olduysa, - Diş etleriniz kabarık, beyaz, şiş veya kanıyorsa,
- Dolgunuz düştü veya hasarlıysa,
- Ağrınız veya sizi endişelendiren veya günlük aktivitelerinizi engelleyen herhangi bir his varsa
- Dişlerinize özen göstermek, onların sağlıklı kalmasına ve tatlı yiyecekler gibi uyaranlara karşı daha az duyarlı olmasına yardımcı olabilir.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
