Diş hekimi randevusuna gitmek en sevdiğiniz aktivite olmayabilir; fakat bir gerekliliktir.
Sağlıklı bir ağız, sizi sadece diş çürükleri ve ağız kokusundan değil, kardiyovasküler hastalıklar(kalp damar hastalıkları) ve osteoporoz(kemik erimesi) gibi belirli birtakım problemlerden de koruyabileceği için hayati önem taşır. Ayrıca dişlerinizin, diş etlerinizin ve genel olarak ağzınızın durumu, üzerinde durmanızı gerektirebilecek belli başlı diğer sağlık sorunlarıyla ilgili de diş hekiminize ipucu verebilir. Diş hekimimiz, ağzınızı muayene ederken yeme bozuklukları, uyku sorunları, anksiyete(kaygı) bozukluğu ve daha fazlasını tespit edebilir.
Diş hekimlerinin sadece ağzınıza bakarak, genel sağlığınızla ilgili görebileceği bazı sorunları aşağıda bulabilirsiniz…
Anksiyete (Kaygı) ya da Kötü Uyku
Dişleriniz, hissediyor olabileceğiniz sıkıntılara dair bir ipucu olabilir. Örneğin stres, anksiyete ya da uyku bozukluğu diş gıcırdatmaya yol açabilir. Araştırmalara göre, bruksizm(diş gıcırdatma için kullanılan tıbbi terim), obstrüktif(tıkayıcı) uyku apnesi bulunan kişilerde diğer herkese göre daha sık rastlanan bir problemdir.
Sağlıklı bir diş belirli bir yükseklikte olur ve düz olmayan, engebeli kontürlere sahiptir. Diş gıcırdatmanın sonucunda ise dişlerin yüzeylerinin düzleşeceğini ve dişlerin aşınacağını söyleyebiliriz. Dolayısıyla geceleri dişlerinizi gıcırdatmak, dişin standart yüksekliğini azaltacaktır.
Dişlerinizi gıcırdatıyorsanız yapmanız gereken şey, diş hekiminizle konuşmak ve bunların olmasını önlemek için bir gece plağı kullanmaktır. Bunun ardından hastanın yapması gereken bir diğer önemli şey ise, bir egzersiz programına katılmak ya da psikolojik destek almaktır.
Yeme Bozuklukları
Belirli tür yeme bozuklukları, örneğin anoreksiya(iştahsızlık) ya da bulumiya(kilo almamak için, yedikten sonra kusma), bir diş hekimi tarafından fark edilebilir. Araştırmalar, bu gibi sağlık durumlarıyla ilişkili olan kusmadan kaynaklanan mide asidinin, hem diş minesini hem de onun altındaki daha yumuşak olan dentin tabakasını aşındırabileceğini göstermektedir. Bu aşınmalar çoğunlukla dişin arka tarafında bulunur.
Bununla birlikte belirtmekte fayda var ki, diş minesi aşınması diş hekimlerini yeme bozukluklarını araştırmaya sevk etse de suçlu her zaman yeme bozuklukları olmayabilir. Zira diş minesi aşınması genetik ya da doğuştan da olabilir. Hatta reflüden kaynaklanan asit bile bunun sebebi olabilir.
Kötü Beslenme
Kahve, çay, domatesli sarımsaklı makarna sosu gibi soslar ve enerji içecekleri, ağızda mutlaka iz bırakırlar. Çikolata, şekerleme, koyu renkli asitli içecekler de öyle. Nasıl diye sorabilirsiniz…
Cevabı basit: Lekeler…
Ancak yapabileceğiniz şeyler var; örneğin gazlı içecekleri pipetle için ki dişlerinizden olabildiğince uzak kalsınlar. Yedikten içtikten hemen sonra ağzınızı çalkalamayı da ihmal etmeyin.
Bunların dışında, hepimiz biliyoruz ki şeker diş çürüklerine yol açabilmektedir.
Alkol İstismarı
Journal of Periodontology(Periodontoloji Dergisi)’de yayınlanmış olan 2015 yılına ait bir çalışmada, içki içmeyle ağız sağlığı arasındaki bağlantıya ilişkin bazı bulgulara değinilmiştir. Brezilyalı araştırmacılar, diş eti hastalığının ya da periodontitisin(ilerlemiş diş eti hastalığının) sık içki tüketimi ile birlikte arttığını keşfetmişlerdir. Çalışma aynı zamanda, genel olarak kötü ağız hijyeninin, aşırı ölçüde içki içen insanlar arasında yaygın görülen bir sorun olduğunu da göstermiştir. Araştırmacılar, çalışmaya katılanlar arasında diş eti hastalığı bulunmayanlarda da içki içmeyenlere kıyasla daha yüksek düzeyde plak bulunduğunu görmüşlerdir. Bu, muhtemelen, alkolün tükürük üretimini azaltmasından ve ağzı kurutmasından kaynaklanmaktadır.
Kalp Hastalığı ya da Diyabet
Diş etlerinin durumunun kötü olmasının, diyabetle(şeker hastalığı) ilişkili olabileceği bilinmektedir. Bu, diş hekiminin teşhis koyulmamış diyabeti ortaya çıkarma konusunda yardımcı olabileceği oldukça hassas bir durumdur.
Periodontitis(diş eti hastalığı) ile diyabet arasındaki ilişki, henüz tam olarak anlaşılmış değildir; ancak Diabetologia adlı dergide yayımlanmış olan bir çalışmaya göre araştırmacılar, bunun çift yönlü bir durum olduğunu bilirler: Diyabet diş eti hastalığı riskini artırır ve diş eti iltihabı da vücudun kan şekerini düzenleme kapasitesini olumsuz biçimde etkiler. Amerikan Periodontoloji Akademisi’ne göre de diş eti hastalığı, diyabet ve periodontitis arasındaki bağlantıya yol açan şey, diş etinin inflamasyonu(iltihaplanması) olabilir.
Bunun da ötesinde diyabetli kişilerin, bu en ağır diş eti hastalığı türünden muzdarip olma ihtimali 3 kat daha yüksektir. Yani diyabet ya da kalp hastalığınız varsa düzenli profesyonel temizleme yaptırarak, dişlerinizi fırçalayarak ve diş ipi kullanarak ağız sağlığınızın üzerinde durmalısınız. Bakterilerin iltihaplanmış diş etlerinin altına girerek bu hastalıkları daha da azdırma ihtimali üzerinde de durulmalıdır.
Aynı vücudunuzun herhangi bir bölgesini sağlıklı tutmak gibi; en iyisi, iyi olmadığını hissettiğiniz bir şeyi dikkatlice takip etmek ve ağzınızda neler olduğuna ilişkin merakınızı yüksek tutmaktır. Ağrı, şişlik, diş etlerinde kanama, kırık ya da gevşek dişler, diş minesi aşınması gibi kriterlere bakarak ağız sağlığımız hakkında farkındalığımızı arttırmamız gerekir. Sıra dışı ya da iyileşmeyen bir durum olduğunda, rutin olarak(6 ayda bir) gitmemiz gereken diş hekimimizden daha erken randevu alıp kontrol ettirebiliriz.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
- Bir Diş Hekimine Görünmeniz Gerektiğinin Kanıtı Olabilecek 6 Sinyal
- Diş Eti Hastalıkları
- Diş Eti Ameliyatı Nedir?
- Diş Eti Hastalığı Erken Doğuma Yol Açıyor
- Çürükler Hakkında Her Şey
- Hassas Dişlere Sahip Olanlar İçin 4 Altın Kural
- Asidik İçecekler Çocukların Dişlerine Kalıcı Zararlar Verebilir
- Yaşlandıkça Edinmeniz Gereken 8 Ağız Sağlığı Alışkanlığı
- Çayın Sebep Olduğu Diş Lekelenmesini Süt ile Azaltın
- Ağız ve Diş Sağlığı
- Dental Florozis Nedir?
- Flor Tedavileri ve Ek Flor Tabletleri
